به نقل از «اقتصاد آنلاین»

پالایشگاه‌ های فراسرزمینی، راهکاری برای کاهش اثر تحریم؟

تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۹۶۹۸۶۴

به گزارش اقتصادآنلاین؛ ایران در شرایط کنونی به دلیل تنگ شدن حلقه تحریم ها برای فروش نفت با مشکلاتی از جمله نقل و انتقالات مالی روبروست. از این جهت راهی برای دور زدن و یا کاهش فشار این حلقه مورد نیاز است. ایجاد«پالایشگاه های فراسرزمینی» یکی از راهکارهایی است که دولت ها در گذشته و حال برای کاهش اثر تحریم ها در پیش گرفتند و در حال حاضر ایران با دو کشور ونزوئلا و اروگوئه که روابط راهبردی و استراتژیک دارد در این خصوص مشغول همکاری است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ساخت و یا سرمایه گذاری در طرح پالایشگاه های فراسرزمینی پیش از انقلاب اسلامی نیز پیگیری می شد و به ایجاد سه پالایشگاه در هند، کره جنوبی و آفریقای جنوبی منتهی شد. بعد از پیروزی انقلاب و تغییر روند و روش  ارتباطات سیاسی و دیپلماسی ایران به سایر کشورها قطعا این مساله در اقتصاد نیز اثر گذاشت و برخی تصمیم گیری های اقتصادی تحت تاثیر این شرایط قرار گرفت. بعد از انقلاب اسلامی این سه پالایشگاه فروخته شد. پالایشگاهی که در کره جنوبی بود توسط عربستان خریداری و در حال حاضر بزرگترین پالایشگاه منطقه محسوب می شود. اکنون بار دیگر این طرح برای تغییر در سیاست های اقتصادی و روابط منطقه ای و بین المللی ایران مورد توجه قرار گرفته است.

یک استاد دانشگاه در این خصوص می گوید: ورود ایران به بحث پالایشگاه از قبل از انقلاب مطرح بوده است؛ به گونه ای که در سه کشور هند، کره جنوبی و آفریقای جنوبی دارای پالایشگاه بودیم که هر سه به ایران تعلق داشت. اما بعد از انقلاب فروخته شد که پالایشگاه کره جنوبی را عربستان خریداری کرد و اکنون جزو بزرگترین پالایشگا های منطقه محسوب می شود.

نرسی قربان، استاد دانشگاه و کارشناس انرژی در گفت و گو با اقتصادآنلاین در ادامه بیان کرد:مساله اصلی پالایشگاه های فراسرزمینی این است که کشورهای تولید کننده عمده نفت برای فروش نفت خود نیازمند  بازارهایی مطمئن دارند از این جهت مساله پالایشگاه های فراسرزمینی در شرایط خاصی مطرح می شود. یعنی این کشورها با خرید، ساخت و تجهیز پالایشگاه در کشورهای دیگر نفت خود را به آنها فروخته سپس این نفت به صورت محصولات محتلف فرآوری شده و به فروش می رسد و کشور مهمان نیز بر اساس سود و زیان و سهمی که دارد مبلغ نهایی را دریافت می کند.

این تحلیلگر مسائل انرژی در ادامه بیان کرد: اینکه این طرح بعد از انقلاب اکنون در ونزوئلا و اروگوئه در حال اجراست وبه دلیل روابط سیاسی و راهبردی ایران با این دو کشور وجود چنین پالایشگاه هایی درست است اما اگر حکومت این دو کشور بنابه دلایل سیاسی تغییر کند و حکومتی طرفدار آمریکا روی کار بیاید عملا سرمایه ایران مثمر ثمر نخواهد بود.

قربان سپس متذکر شد: در عین حال برخی بر این عقیده اند که پالایشگاه های فراسرزمینی اگر در کشورهای همسایه مانند خلیج فارس، ارمنستان و اذربایجان ساخته شود مقرون به صرفه تر است و یا در این کشورها برای این طرح ها سرمایه گذاری شود بهتر است؛ چرا که بحث بعد مسافت نیز مطرح است. 

این کارشناس انرژی در ادامه متذکر شد: به طور کلی بازارهای نفتی و سنتی ایران اروپا و شرق آسیاست. کشورهای امریکای لاتین از حوزه بازارهای ایران خارج است اما به دلایل راهبردی و سیاسی ایران در بخش پالایشگاهی در این کشورها سرماهی گذاری می کند. چرا ونزوئلا خود یکی از تولید کنندگان عمده نفت محسوب می شود و در عین حال مکزیک فاصله کمتری با این کشور برای این نوع همکاری ها دارد.

این استاد دانشگاه در پایان بیان کرد: پالایشگاه های فراسرزمینی تا حدی می توانند حلقه تحریم ها را بازتر کنند اما نه به صورت کامل، چرا که همانطور که نفت تحریم پذیر است پتروشیمی نیز هست اما با کمی دشواری؛ ما باید در این بخش کمی کارشناسی رفتار کنیم، یعنی در کشورهای دور به گونه ای سرمایه گذاری نکنیم که با هر اتفاق و رخداد سیاسی این سرمایه از بین برود. یعنی به جای سرمایه گذاری میلیارد دلاری فقط در بخش فنی و مهندسی ورود کنیم.

منبع: اقتصاد آنلاین

کلیدواژه: پالایشگاه نرسی قربان اخبار انرژی پالایشگاه های فراسرزمینی سرمایه گذاری کره جنوبی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۹۶۹۸۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بهبود اقتصادی؛ از میدان «واقعیت» تا میدان «تصویر»

در سال‌های اخیر و پس از پایان ظرفیت پروژه جنگ اقتصادی در فضای واقعیت اقتصاد ایران، آمریکایی‌ها به دنبال تشدید اثرات تحریم در فضای ذهنی اقتصاد یا به تعبیری «فرا اقتصاد ایران» بوده‌اند.

به گزارش ایسنا، محمد اسکندری، کارشناس رسانه در یادداشتی در روزنامه ایران نوشت: رهبر معظم انقلاب اسلامی طی یک دهه گذشته با یک نگاه راهبردی تلاش داشته‌اند تا حمایت از تولید داخل و رونق اقتصادی را به «گفتمان غالب» کشور تبدیل کنند. در راستای دستیابی به این هدف که تحقق آن می‌تواند «قدرت ملی» را دستخوش یک تحول شگرف کند عمدتاً - و البته بدرستی - راهکارهای اقتصادی مورد توجه بوده است. با این حال به نظر می‌رسد که یکی از ابعاد مغفول در زمینه دستیابی به هدف مهم «جهش تولید» آن هم در چهارچوب بهره‌گیری از مشارکت مردم، «بر ساختن سیمای اقتصاد ایران» است.

واقعیت آن است که کشور ما طی چهار دهه گذشته تحت فشارهای اقتصادی رقبا و دشمنان خود قرار داشته است، با این حال در یک دهه گذشته عملاً ما درگیر یک «جنگ تمام عیار اقتصادی» بوده‌ایم. هدف اصلی این جنگ، فروپاشی اقتصاد ایران و به تبع آن افزایش فشارهای مردمی به حاکمیت و در نهایت تسلیم شدن نظام در برابر زیاده‌خواهی‌های دشمن است. فراموش نمی‌کنیم که وزیر خارجه وقت آمریکا پیشتر به صراحت گفته بود: «ایران اگر می‌خواهد مردمش غذا بخورند باید به حرف آمریکا گوش کند!»

با این حال به نظر می‌رسد جنگ اقتصادی آمریکا علیه ایران دو رکن اساسی دارد؛ رکنی در واقعیت اقتصاد ایران و رکنی در تصویر اقتصاد ایران. در عرصه واقعیت اقتصاد ایران باید گفت آمریکایی‌ها تقریباً تمامی تیرهای در چنته خود را به سمت اقتصاد ایران پرتاب کرده‌اند و اگر جرمی هم باقی مانده است که در این جنگ نامشروع مرتکب نشده‌اند به این دلیل است که توانایی ارتکاب آن را ندارند. به اذعان خود آمریکایی‌ها ایران اکنون در عرصه صنایع دفاعی، هسته‌ای، انرژی، بانکی، کشتیرانی، تجارت بین‌المللی، بیمه، فلزات، معادن و حتی تبادل‌های علمی و... تحریم است و تقریباً آنها هدفی برای تحریم در ایران باقی نگذاشته‌اند. اما با وجود تمام این تحریم‌ها، هدف اصلی تحریم که فروپاشی اقتصاد ایران بوده محقق نشده است. البته این سیل تحریم برای کشور هزینه‌ها و فرصت‌هایی با خود به همراه آورده است.

اما در سال‌های اخیر و پس از پایان ظرفیت پروژه جنگ اقتصادی در فضای واقعیت اقتصاد ایران، آمریکایی‌ها به دنبال تشدید اثرات تحریم در فضای ذهنی اقتصاد یا به تعبیری «فرا اقتصاد ایران» بوده‌اند. متأسفانه یکی از پاس‌ گل‌های دولت قبلی به دشمن نیز شرطی‌سازی اقتصاد ایران نسبت به لبخند و تلخند دشمن بود؛ خطایی راهبردی که اثرات و پیامدهای شومی همچون سقوط ۱۰ برابری ارزش پول ملی در دهه ۹۰ را در پی داشت.
کارشناسان حوزه اقتصادی براین باورند که اقتصاد به عنوان معادله بین طرف عرضه و تقاضا می‌تواند تحت تأثیر مؤلفه‌های ذهنی، شناختی و ادراکی در سطوح فردی و جمعی باشد. ساده‌ترین مثال اثر تصویر اقتصاد بر واقعیت اقتصاد را می‌توان در مفهوم «تورم انتظاری و انتظارات تورمی» دانست. بر اساس این مفهوم درک و استنباط کنشگران اقتصادی از معادلات اقتصادی آینده - که می‌تواند صحیح یا ناصحیح باشد - بر معادلات واقعی اقتصاد در زمان حال و آینده اثرگذار خواهد بود.

در شرایط کنونی نیز ما شاهد یک شکاف بین واقعیت‌های اقتصاد ایران و تصویر آن و آینده اقتصاد ایران هستیم. آمارهای مراجع رسمی کشور می‌گوید دولت در سال ۱۴۰۲ توانسته است نرخ رشد نقدینگی را از ۳۳.۱ درصد در فروردین به ۲۴.۳ درصد در اسفندماه، تورم تولیدکننده را از ۴۴.۷ درصد به ۲۴.۵ درصد و تورم نقطه به نقطه مصرف کننده را از ۵۵.۵ درصد به ۳۲.۳ درصد کاهش دهد. در سال ۱۴۰۲، بر اساس برآورد بانک مرکزی، تراز تجاری برابر ۲۰.۵ میلیارد دلار مثبت بوده است. همچنین نرخ رشد اقتصاد برای سال۱۴۰۲ بیش از ۶ درصد بوده است. طبق گزارش‌های بین‌المللی، در سال گذشته میلادی، ایران بالاترین نرخ رشد اقتصادی را در منطقه داشته است. همچنین در سال ۱۴۰۲، معادل ۶۹ میلیارد دلار ارز کالاهای اساسی، مواد اولیه و تجهیزات سرمایه‌ای با نرخ مصوب بموقع تأمین شده است که ۳۰ درصد بیشتر از متوسط آن طی۴ سال قبل بوده است. بخش عمده این ارزها به کالاهای سرمایه‌ای و مواد اولیه کارخانجات تولیدی اختصاص یافته است.

با این حال شاید برای بخش عمده‌ای از نخبگان و مردم تصویر شرایط اقتصادی کشور چه در سال ۱۴۰۲ و چه سال‌جاری نه بر اساس آمارهای رسمی بلکه بر اساس ادراک برساخته در فضای رسانه‌ای باشد و این احساس که با ریل‌گذاری جدید قطار پیشرفت حرکت خود را آرام آرام آغاز کرده است ایجاد نشده باشد؛ فضای رسانه‌ای که بخش عمده‌ای از آن مملو از «داده‌های تسلیح‌شده» از سوی دشمن در راستای ناامن‌سازی فضای اقتصادی و پمپاژ یأس و ناامیدی است.

البته پر واضح است که گزاره فوق به معنای گل و بلبل نشان‌دادن شرایط اقتصادی کشور یا اینکه تمام سیاست‌های اقتصادی دولت به موفقیت رسیده است، نیست. به تعبیر دقیق یکی از مسئولان دولتی «آواربرداری از یک خرابی ۱۰ ساله کار آسانی نیست و زمان‌بر است» اما باید در کنار بهبود تدریجی شاخص‌های اقتصاد واقعی ایران برای ترمیم تصویر اقتصاد ایران نیز چاره‌اندیشی کرد.

این موضوع جزو تذکرات اخیر رهبر معظم انقلاب به مسئولان نظام نیز بود؛ آنجایی که ایشان فرمودند: «انتظار مردم آن است که تصمیم‌ها و اقدام‌هایی که مسئولین کشور در مسائل اقتصادی انجام می‌دهند، در زندگی آنها اثر محسوس و ملموس داشته باشد؛ این انتظار مردم است. کاری کنیم که این انتظار برآورده بشود؛ انتظار بجایی هم هست.»

در خصوص اینکه تصویر اقتصاد ایران به عنوان پایه اصلی ادراک و احساس مردم از فضای اقتصادی چگونه باید سامان یابد گفتنی‌های بسیاری وجود دارد اما خلاصه اینکه در دو بعد سلبی و ایجابی، به صورت متمرکز و با وحدت فرماندهی باید روایت‌های صحیح را تحکیم و روایت‌های ناصحیح را متزلزل کرد. آنچه که راقم این سطور تلاش داشت در این مجال کوتاه بر آن تأکید کند آن بود که تصویر اقتصاد ایران می‌تواند الزاماً مطابق با واقعیت‌های اقتصاد ایران نباشد و در مسیر جهش تولید می‌بایست این تصویر را به دور از پارازیت‌های ارسالی دشمن و با استفاده از سیگنال‌های بومی، هنرمندانه و باورپذیر در جامعه ترمیم کرد.

انتهای پیام